To jednoroczna lub dwuletnia roślina zielarska należąca do rodziny fiołkowatych Violaceae. Często nazywana jest bratkiem polnym, a w medycynie ludowej macoszką, sierotką bądź kwiatkiem Świętej Trójcy.
Fiołek jest rośliną pospolitą. Jego wymagania glebowe są niewielkie, stąd można go spotkać na polach, łąkach i terenach przydrożnych. Jest chwastem pól uprawnych o niezwykłych właściwościach: obniża ciśnienie krwi, zmniejsza dolegliwości reumatyczne, działa leczniczo na drogi moczowe, wzmacnia naczynia krwionośne, łagodzi podrażnienia oczu a nawet ułatwia odchudzanie i leczy trądzik.
